Co robić, gdy bliska ci osoba została zatrzymana?
Jeżeli ktoś z bliskich ci osób został zatrzymany, należy natychmiast zwrócić się o pomoc prawną do kancelarii adwokackiej i to niezależnie od pory zatrzymania oraz dnia, w którym nastąpiło. Każdy adwokat specjalizujący się w sprawach karnych zdaje sobie sprawę, że zatrzymanie jest sytuacją nagłą, z reguły nie da się jej przewidzieć (a na pewno nie co do czasu i miejsca zatrzymania), dlatego dla obrońcy nie jest przeszkodą telefon w niedzielę, w Święta, czy w godzinach nocnych.
Dokumentem, który umożliwia adwokatowi przystąpienie do sprawy, jest upoważnienie do obrony. Podpis pod upoważnieniem może złożyć każda osoba pełnoletnia, nie musi to być członek rodziny zatrzymanego. Nawet jeżeli zlecający obronę nie posiada żadnych istotnych informacji w sprawie, nie stanowi to przeszkody w jej podjęciu. Prawidłowo umocowany adwokat, posługując się upoważnieniem, będzie w stanie ustalić, jaka jednostka dokonała zatrzymania, do czyjej dyspozycji pozostaje zatrzymany, jakie czynności i kiedy będą z nim wykonywane.
Oczywiście także sam zatrzymany ma prawo żądać, aby organy ścigania niezwłocznie umożliwiły mu nawiązanie kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym (warto więc mieć przy sobie wizytówkę lub zapisany w telefonie kontakt do adwokata), jak również ma prawo do zawiadomienia osoby najbliższej lub innej wskazanej osoby o swoim zatrzymaniu.
Dlaczego adwokat w sytuacji zatrzymania powinien działać szybko?
W sprawach karnych, gdy doszło do zatrzymania, najpewniej niezwłocznie po jego dokonaniu, dojdzie do czynności postawienia osobie podejrzanej zarzutów i do jej przesłuchania. Już na tym wstępnym etapie mogą ważyć się losy sprawy, ponieważ podejrzany musi podjąć kluczowe dla postępowania karnego decyzje, a pierwszą z nich jest złożenie wyjaśnień lub odmowa ich złożenia. Czasami dobra współpraca z organami ścigania może spowodować, że prokurator nie skieruje do sądu wniosku o tymczasowe aresztowanie, ale często najlepszą decyzją bywa wstrzymanie się z jakimikolwiek działaniami, np. do czasu zapoznania się z materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach postępowania przygotowawczego. O tym, jaka strategia procesowa jest najlepsza, powinni zdecydować wspólnie: podejrzany i adwokat, po krótkiej analizie wszystkich istotnych aspektów sprawy. Jako że zatrzymanie, postawienie zarzutów i pierwsze przesłuchanie wiążą się dla podejrzanego z ogromnym stresem, a prokurator czy policjanci, nie są osobami, którym w takiej sytuacji można zaufać, ważne jest, żeby udzielić podejrzanemu wsparcia i zapewnić mu pomoc prawną.
Przesłanki ogólne do zastosowania środków zapobiegawczych reguluje art. 249 KPK, a przesłanki szczególne art. 258 KPK. Z kolei negatywne przesłanki do zastosowania tymczasowego aresztu wynikają z art. 259 KPK.
Adwokat podczas posiedzenia aresztowego, ma za zadanie wskazać sądowi wszelkie argumenty przemawiające przeciwko aresztowaniu. Taka sama jest rola podejrzanego, który mimo początkowej odmowy złożenia wyjaśnień w gabinecie prokuratora, może złożyć je przed sądem. Taka decyzja powinna być jednak podjęta po konsultacji z obrońcą, a nie spontanicznie na sali i bez porozumienia z adwokatem.
Sąd zastosował tymczasowy areszt – co teraz?
W teorii tymczasowe aresztowanie jest środkiem zapobiegawczym stosowanym wyjątkowo i tylko wtedy, gdy inne nieizolacyjne środki mogą okazać się niewystarczające. Mimo tego polskie sądy nazbyt chętnie i niemal automatycznie wydają postanowienia o tymczasowym aresztowaniu. Statystyki podają, że tymczasowe aresztowanie jest najczęściej stosowanym środkiem zapobiegawczym. Co oczywiste, następuje z reguły bez wnikliwego zapoznania się z materiałami sprawy, bowiem sąd na podjęcie decyzji ma tylko 24 godziny, które liczy się od momentu wpływu wniosku.
Od postanowienia o zastosowaniu tymczasowego aresztowania przysługuje zażalenie do sądu odwoławczego, które składa się w terminie 7 dni od wydania postanowienia przez sąd pierwszej instancji. Nie zmienia to faktu, że postanowienie jest natychmiast wykonalne i podejrzany prosto z sali sądowej trafia do aresztu.
Dla wielu osób pobyt w jednostce penitencjarnej stanowi wstrząs, dlatego bardzo ważne jest wsparcie, którego mogą udzielić osoby bliskie. Warto, by jeszcze przed posiedzeniem aresztowym, rodzina przygotowała dla podejrzanego paczkę higieniczną, która w razie aresztowania będzie mogła zostać przekazana funkcjonariuszom, a po jej sprawdzeniu, trafi do osadzonego. Ponieważ jest to droga nieformalna, adwokat reprezentujący klienta, musi wykazać się komunikatywnością i zdolnościami interpersonalnymi, a funkcjonariusze dobrą wolą. Jeśli oczywiście nie uda się w ten sposób przekazać rzeczy osobistych podejrzanemu, pozostaje droga oficjalna. Dobry i oczekiwany przez osadzonych sposób pomocy to także tzw. wpłata na "wypiskę", czyli wpłata środków pieniężnych, które do dyspozycji, na terenie jednostki, ma tymczasowo aresztowany. Dzięki temu może dokonywać zakupów w kantynie (sklepie znajdującym się na terenie aresztu). Wyraz wsparcia dla osoby bliskiej stanowi także wysyłanie listów, przy czym przesyłki takie podlegają ocenzurowaniu i z przyczyn procesowych, bez konsultacji z obrońcą, nie należy zamieszczać w treści korespondencji jakichkolwiek informacji związanych z toczącym się postępowaniem.
Pomoc prawna adwokata w sprawach karnych
Nasza kancelaria prawna współpracuje z adwokatami, którzy specjalizują się w sprawach karnych. Każdy obrońca posiada duże doświadczenie w sprawach aresztowych. Działamy z adwokatami zdeterminowanymi i oddanymi sprawie, dla których liczy się czas działania. Cechuje nas życzliwość, otwartość, a nade wszystko indywidualne podejście do każdej zleconej sprawy.
W razie zatrzymania lub tymczasowego aresztowania prosimy o pilny kontakt (najlepiej telefoniczny) z naszą kancelarią prawną we Wrocławiu.