Czym skutkuje separacja?

W polskim prawie rodzinnym przewidziano instytucję separacji, czyli uchylenia wspólnoty małżeńskiej wskutek całkowitego rozpadu pożycia małżonków – zerwania ich więzi uczuciowej, gospodarczej i fizycznej. W niniejszym wpisie na naszym blogu przedstawiamy prawne aspekty separacji.

Kiedy sąd może orzec separację?

W sytuacji wspomnianego rozkładu pożycia małżeńskiego sąd może orzec separację na żądanie jednego z małżonków bądź zgodnego żądania obojga. Prawo rodzinne mówi jednak, że separacja nie może być jednak orzeczona, kiedy skutkowałaby ucierpieniem wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Sąd nie może orzec separacji również wtedy, kiedy byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W przypadku, kiedy małżonkowie nie posiadają wspólnych dzieci, separacja może zostać orzeczona na ich zgodne żądanie.

Sprzeczne żądania małżonków – separacja czy rozwód?

W przypadku, kiedy jeden z małżonków żąda separacji, a drugi rozwodu, a żądanie rozwodu jest uzasadnione, wówczas sąd powinien orzec rozwód. Jeśli jednak nie istnieją przesłanki do orzeczenia rozwodu, wtedy prawidłowym rozwiązaniem jest orzeczenie separacji.

Orzekanie o winie w przypadku separacji

Podobnie jak w przypadku rozwodu, przy separacji również mają zastosowanie przepisy o orzekaniu o winie za rozpad pożycia małżeńskiego. W razie zgodnego żądania małżonków sąd może zrezygnować z orzekania o winie, a wówczas skutkuje to orzeczeniem separacji bez winy żadnego z małżonków.

Separacja – co się dzieje z dziećmi?

Jeśli małżonkowie, którzy żądają separacji, posiadają wspólne dzieci, sąd rozstrzyga kwestie władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem oraz ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dzieci. W przypadku posiadania więcej niż jednego dziecka, rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro jednego z dzieci sugeruje coś innego.

Jeżeli małżonkowie są w stanie dojść do porozumienia co tych kwestii, sąd może uwzględnić je, pod warunkiem, że jest ono podyktowane dobrem dziecka.

W przypadku separacji możliwe jest ograniczenie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców.

Separacja a kwestia mieszkania

Małżonkowie znajdujący się w separacji mogą zajmować wspólne mieszkanie, jednak sąd ma prawo zarządzić o sposobie jego użytkowania w czasie, kiedy zamieszkują je małżonkowie będący w separacji. Jeśli jednak jeden z małżonków zachowuje się nagannie wobec drugiego lub dzieci, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.

Jeżeli małżonkowie złożą zgodny wniosek, sąd może orzec o podziale mieszkania lub przyznania go jednemu z małżonków, pod warunkiem wyrażenia zgody przez drugiego małżonka na opuszczenie lokalu.

Skutki separacji

Separacja skutkuje w zasadzie tym samym co orzeczenie rozwodu, jednak z tą różnicą, że małżeństwo nadal formalnie trwa. W związku z tym:

• nie można wejść w nowy związek małżeński;
  
• małżonek nie może powrócić do swojego nazwiska, które zmienił wskutek zawarcia ślubu;
  
• w sytuacji, kiedy jest to wymagane względami słuszności, małżonkowie są zobowiązani do wzajemnej pomocy.

Zniesienie separacji

Separacja może zostać zniesiona na zgodne żądanie małżonków, a z chwilą zniesienie ustają jej skutki. Znosząc separację sąd ponownie rozstrzyga w kwestii władzy rodzicielskiej nad wspólnymi małoletnimi dziećmi.

W postępowaniu w sprawie separacji zawsze korzystna okaże się pomoc prawnika, Holding Prawny – adwokaci z Wrocławia posiadają bogate doświadczenie w podobnych sprawach.